OKUL TÜRLERİ VE PROGRAMLARI

Mesleki ve teknik eğitimde öğrencilerin imkânları doğrultusunda eğitim alabilmelerini sağlamak amacıyla örgün ve yaygın eğitim verilmektedir. Örgün eğitim içerisindeyken süreç dışına çıkan ya da zorunlu öğrenim çağı sonrasında alternatif bir meslek edinmek isteyen bireylerin meslekî eğitim ihtiyaçlarını karşılamaya dönük olarak mesleki açık öğretim liseleri kurulmuştur . Meslek liselerine öğrenci kabulleri okul türüne, seçilecek alan ve dallara göre farklılıklar gösterebilmektedir. Öğrencilerin, okul türü ve programlar arasındaki geçişleri ile okullar arasındaki nakiller belirli şartlar altında yapılabilmektedir. Öğrencilere öğrenimlerini tamamladıkları okul türü, program, alan ve dala göre diploma düzenlenmektedir.

Mesleki ve teknik eğitim kapsamında verilen örgün eğitim, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri, Çok Programlı Anadolu Liseleri ve Mesleki Eğitim Merkezleri olmak üzere üç okul türünde gerçekleştirilmektedir. Yaygın eğitim kapsamında mesleki ve teknik eğitim ise Meslekî Açık Öğretim Liselerinde verilmektedir. Eğitim süreçleri okul türlerine göre çeşitlilik göstermektedir.

Örgün Mesleki ve Teknik Eğitim Okulları

Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde 53 alanda ve bu alanlar altındaki 114 dalda öğretim programı uygulanmaktadır.

Mesleki Eğitim Merkezlerinde 39 alanda ve bu alanlar altındaki 193 dalda öğretim programı uygulanmaktadır.

Anadolu Meslek Programında, bir mesleğe yönelik bilgi ve becerilerin yanında genel bilgi dersleri yer almaktadır.

Anadolu Teknik Programında ise bir mesleğe yönelik bilgi ve becerilerin yanında üst öğrenime hazırlayan akademik dersler ağırlıklı olarak verilmektedir.

Her iki programda da 9. sınıfta meslekî alan eğitimi, 10. 11. ve 12. sınıfta meslek alanına bağlı olarak dal eğitimi verilir.

Anadolu Meslek Programlarına sınav ve mahalli yerleştirme (sınavsız) ile kayıt yapılır.

Anadolu Teknik Programına merkezi sınav ile yerleştirme yapılır.

Çok Programlı Anadolu Liseleri; genel ve meslekî ve teknik öğretim programlarını bir yönetim altında uygulayan ortaöğretim kurumlarıdır.

Mesleki Eğitim Merkezleri, kalfalık ve ustalık eğitimi ile meslekî ve teknik kurs programlarının uygulandığı eğitim kurumlarıdır.

Mesleki eğitim programlarına sınavsız geçiş ve mahalli yerleştirme ile kayıt yapılır.

Mesleki eğitim programlarında 9. sınıftan itibaren alan ve dal seçimi yapılır.

Mesleki Eğitim Merkezleri

Mesleki Eğitim Merkezlerinde kalfalık ve ustalık eğitimi almak üzere öğrenci kaydı yapılmaktadır.

Mesleki Eğitim Merkezi programlarına kayıt şartları:

    a) En az ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu olması,

    b) Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olması gerekmektedir.

Eğitime başlanabilmesi için eğitim görülecek alan ve dala uygun işyeri ve usta öğreticinin olması ve MEB İşletmelerde Mesleki Eğitim Sözleşmesinin imzalanması gerekmektedir.

Mesleki Eğitim Merkezi programı öğrencileri; öğrenci statüsünde olup, her türlü öğrencilik haklarından yararlanır. Ekonominin temel taşı olan esnaf ve sanatkârların çırak ihtiyacının karşılanması, öğrencilerin âhilik kültüründen gelen usta çırak ilişkisiyle iş başı eğitimi ile usta olarak yetiştirilmesi amacıyla Meslekî Eğitim Merkezleri (çıraklık eğitimi) zorunlu eğitim kapsamına alınmıştır. Meslekî Eğitim Merkezi programlarını bitiren öğrenciler istekleri doğrultusunda fark derslerini tamamlayarak diploma almaları halinde yükseköğretime gidebilme hakkına sahiptir.

Mesleki Eğitim Merkezi programlarına devam eden öğrenciler, 10. sınıftan itibaren her ders yılı sonunda yılsonu beceri sınavına alınır. 11. sınıfın sonunda girilen beceri sınavı kalfalık, 12. sınıfın sonunda girilen beceri sınavı ustalık sınavı olarak uygulanır.

İşyeri sahibi, aday çırağı ve çırağı çalıştırmaya başlamadan önce bunların velisi veya vasisi veya reşit ise kendisi ile yazılı işletmelerde meslekî eğitim sözleşmesi yapmak zorundadır.

Yaygın Meslekî ve Teknik Eğitim Okulları

Meslekî Açık Öğretim Liseleri (MAÖL)

Mesleki Açık Öğretim Lisesi program içeriği bakımından örgün eğitimdeki meslek liselerinin program içerikleriyle eşdeğerdir, yapısı ve işleyişi bakımından örgün eğitimden farklılık göstermektedir. Eğitim uzaktan öğretim ile gerçekleştirilmekte, mezuniyet ders geçme ve kredi sistemine dayanmaktadır. Yaygın eğitim kapsamında eğitim verilmesine karşın öğrencilerin becerilerini geliştirmek amacıyla meslekî dersler çoğunlukla örgün meslekî eğitim kurumlarında yüz yüze verilmektedir . 2005-2006 eğitim öğretim yılından itibaren Mesleki Açık Öğretim Liselerinde eğitim dört yıl olacak şekilde yapılandırılmıştır.