2020 yılı Mayıs ayının ilk yarısıydı. COVID-19 krizinin paniği, bilinmeyenleri ile evlere kapandığımız günlerdi.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Başkan Yardımcısı Serdar Urfalılar ile İSO Yönetim Kurulu Üyesi Kemal Akar’dan davet geldi:

- Geleneksel sahur buluşmamızı görüntülü platformda gerçekleştireceğiz. Sahurda sohbet başlığımız “Eğitimde Yeni Arayışlar” olacak. Programa Milli Eğitim Bakan Yardımcımız Prof. Mahmut Özer ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcımız Hasan Büyükdede katılacak.

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, mesleki eğitimle ilgili şu sözle sohbeti başlattı:

- Milli Eğitim Bakanlığı ile meslek liselerinde başlattığımız “hamilik” projesi iyi sonuçlar veriyor. COVID-19 sürecinde modelin başarısını gördük. Hamisi olduğumuz okullar maske ve siperlik üretti. Hemen her gün yeni “geliştirme” haberleri alıyoruz.

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Prof. Mahmut Özer’e teşekkür etti:

- Birlikte çalışırken klasik bürokratik anlayışın bu projede kökten değiştiğine tanık oluyoruz.

Özer, bunun üzerine şu noktanın altını çizdi:

- Özel sektörden genelde okul binası yapmasını, eğitime burs desteği vermesini bekliyorduk. Özel sektör o konuda çok destek verdi.

Mesleki eğitimde bir başka aşamaya geçtiklerini vurguladı:

- Mesleki eğitimde özel sektöre, “Gelin eğitim süreçlerini birlikte yönetelim” diyoruz. Müfredatı birlikte belirliyor, müdür, öğretmen atamasına bile birlikte karar veriyoruz.

Yeri gelmişken istihdamla ilgili şu veriler üzerinde durdu:

• Mesleki teknik Anadolu lisesi mezunlarının istihdam oranı yüzde 57.
• Düz lise mezunlarının istihdam oranı yüzde 44. 
• Mesleki teknik Anadolu lisesi mezunlarının eğitim gördüğü alanda istihdam oranı yüzde 10.
• Mesleki eğitim merkezlerinde asıl eğitim alınan dalda çalışma oranı yüzde 88.
• Mesleki eğitim merkezlerindeki modele işaret etti:

- Öğrenci, haftada bir gün okulda, 4 gün iş yerinde oluyor. 4 yılın sonunda da staj yaptığı işyerinin kadrolu elemanları arasına giriyor.

Mesleki eğitim modelinde öğrencinin aylık gelire de kavuştuğunu kaydetti:

- Öğrencinin sağlık sigortasını SGK üzerinden devlet üstleniyor. İşveren de asgari ücretin 3’te biri düzeyinde maaş veriyor.

Meslek teknik Anadolu liselerinin talepten fazla mezun verdiğini bildirdi:

- Almanya’da asıl meslek dalında istihdama katılan meslek lisesi mezunu yüzde 30-40 fazla maaş alıyor. Bizde böyle bir ödüllendirme sistemi yok.

Sonra şu saptamayı yaptı:

- Meslek liselerine “eğitim” yerine “istihdam” odaklı bakınca başarı sağlanıyor.

Prof. Mahmut Özer, Milli Eğitim Bakan Yardımcılığı döneminde meslek teknik liseleri başta olmak üzere mesleki eğitimle ilgili başarılı projelere imza attı.

Prof. Ziya Selçuk’un “görevden affını istemesi” üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Milli Eğitim Bakanlığı için tercihini Prof. Özer’den yana yaptı.

Prof. Özer’e Bakan Yardımcılığı döneminde mesleki eğitimle ilgili başarılı adımların benzerini tüm eğitim sistemi açısından atma fırsatı verilir mi?

Prof. Özer’in göreve gelmesiyle birlikte Prof. Selçuk’a, “affını isteten nedenler” ortadan kalkmış mıdır?

Mesleki eğitimi tercih edenler yüzde 62 yükseldi 

PROF. Mahmut Özer, Kasım 2020’de mesleki eğitimde iki yılda gerçekleşen dönüşümü ortaya koyduğu kitabını gönderdi:

Mesleki Eğitimde Paradigma Değişimi: Türkiye’nin Mesleki Eğitim İle İmtihanı

Prof. Özer’le o günlerde kitabı üzerine konuştuk:

- Ülkemizde mesleki eğitim “günah keçisi” gösterildi. Mesleki eğitimde iki sorun alanı var. Birincisi, işgücü piyasası, ikincisi de yükseköğretim.

İşgücü piyasası ile ilişkilerin güçlendirilmesi için Bakanlık olarak iki yılda ciddi adımlar attıklarını belirtti:

- Kurulan ilişki müfredat güncellemekten öğretmen eğitimine, başarılı öğrenciye burstan işletmelerde beceri eğitimi ve istihdamda önceliğe kadar uzanıyor. Müfredatı sektörlerin temsilcileri ile birlikte güncelledik, meslek standartları ile uyumlu hale getirdik.

İşbirliği oluşturdukları kurumları sıraladı:

- Savunma Sanayi Başkanlığı, TOBB, İSO, İTO, ASO, ATO, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı.

2 yılda mesleki eğitimi tercih eden öğrenci sayısının yüzde 62 arttığını vurguladı:

- Merkezi sınav puanı ile öğrenci alan okullarımızın taban puanları yükseldi. İlk kez yüzde 1’lik başarı diliminden öğrenci alan okullarımızın sayısı arttı. Mesleki eğitim öğrencilerin zorla gittikleri liseden tercihe evrilmeye başladı. 

Mesleki eğitimin haritası çıkarıldı

MİLLİ Eğitim Bakanı Prof. Mahmut Özer, Kasım 2020’de mesleki eğitimle ilgili kitabı üzerine konuşurken yaptıkları bir çalışmayı paylaştı:

- Tüm il ve ilçeleri kapsayan “mesleki eğitim haritası”nı çıkardık.

Çalışmanın amacı üzerinde durdu:

- Amaç, okulların çevresinde eğitim verilen alanlarla ilgili sektörlerin olup olmadığını, varsa ilişkinin boyutunu görmek ve eğitimi sektör kümeleri ile eşleştirmekti.

Araştırmadan çıkan sonuç üzerinde durdu:

- Birçok yerde eğitim verdiğimiz alanla ilgili sektör yokken, bazı yerlerde de güçlü sektörler olmasına rağmen o sektörlerle ilişkili alanlarda eğitim veremediğimizi gördük.

Hemen harekete geçtiklerini bildirdi:

- Mesleki eğitimi tüm il ve ilçelerimizde çıkan haritaya göre yeniden yapılandırıyoruz.

Ücreti yükseltin ara eleman bulun

PROF. Mahmut Özer, kitabı üzerine sohbetimizde işverenlere mesleki eğitimin güçlenmesi için çağrı yapmıştı:

- Ücret yükseltildiğinde aranan eleman bulunur. İşletmeler, meslek lisesi mezunu istihdam ettiğinde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 10’uncu maddesi gereği 36 ay süreyle SGK işveren primi ödemiyor.

Kaynak: Vahap MUNYAR / DÜNYA