Lise öğrenimine devam etmekte olan öğrencileri temel, sosyal ve uygulamalı bilim alanlarında çalışmalar yapmaya teşvik etmek, çalışmalarını yönlendirmek ve bilimsel gelişmelerine katkıda bulunmak amacıyla TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı’nca Biyoloji, Coğrafya, Değerler Eğitimi, Fizik, Kimya, Matematik, Psikoloji, Sosyoloji, Tarih ve Teknolojik Tasarım, Türk Dili ve Edebiyatı ve Yazılım alanlarında düzenlenen Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması Ödül Töreni, Ankara’da, ATO Congresium Uluslararası Kongre ve Sergi Salonunda yapıldı.
TÜBİTAK tarafından bu yıl 50.si düzenlenen yarışmada toplam 12 Proje Birincilik Ödülüne; 24 Proje İkincilik Ödülüne ve 35 Proje Üçüncülük Ödülüne layık bulundu. 36 Projeye Teşvik Ödülü verilirken; TED Ankara Koleji Vakfı Özel Lisesinden Tan Elçin, “Yılın Genç Araştırmacısı Ödülü”nü; Balıkesir Şehit Prof. Dr. İlhan Varank Bilim ve Sanat Merkezinden Sude Aksaray ve Serenay Akgün “Prof. Dr. Saadet Büyükalaca Özel Ödülü”nü kazandılar.
Proje başvurularının Adana, Ankara, Bursa, Erzurum, İstanbul Asya, İstanbul Avrupa, İzmir, Kayseri, Konya, Malatya, Samsun ve Van olmak üzere 12 bölge merkezinde ön değerlendirmesi yapıldı ve ön değerlendirmeyi geçen bin 217 proje başvurusu 25-28 Şubat 2019 tarihleri arasında bölge yarışmalarına katıldı. Bölge sergilerinde finalist olarak belirlenen 220 proje 8-12 Nisan 2019 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen Final Yarışması’nda sergilendi.
Bu yıl final yarışmasına 63 ilden, 202 farklı okuldan toplam 369 proje sahibi öğrenci katıldı. Final yarışmasına katılan 220 projeden 107’si Birincilik, İkincilik, Üçüncülük ve Teşvik ödüllerinden birini kazandı. Final yarışmasına katılan 369 öğrenciden 181’i ödül aldı. Final yarışmasında ödül alan proje sahibi öğrencilerin 27’si özel okulda, 19 tanesi bilim ve sanat merkezinde ve 48 tanesi de devlet okulunda kayıtlıdır.
TÜBİTAK Başkanımız Prof. Dr. Hasan Mandal, ödül töreninde yaptığı konuşmada, yarışmaya katılan öğrencilerimizin, normal müfredatlarının yanında proje yapma kültürüyle yetiştiklerini, projeler için zaman ayırdıklarını, heyecana ve rekabete girdiklerini dile getirdi. Öğrencilerin hepsinin kendi bölgelerinin birincisi olarak finale geldiklerini belirten Prof. Dr. Mandal, bunun önemini vurguladı. Prof. Dr. Mandal, “220 proje sahibi arkadaşımız, ülkemizin değişik coğrafyalarından, farklı okullarımızdan bölge birincileri olarak buraya geldiniz. Hepinizi yürekten tebrik ediyorum” dedi. TÜBİTAK’ın Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasında, 2002 yılında 521 projenin sergilendiğini belirten Prof. Dr. Mandal, 2019 yılında bu yarışma için 16 bin 679 talep oluştuğunu, gençlerin 17 yıl içinde, proje yapmak, proje yaparak ülkemizin geleceğine katkıda bulunmak noktasına geldiğini ifade etti. Bunun, ülkemiz ve geleceğimiz açısından çok sevindirici olduğunu kaydeden TÜBİTAK Başkanımız, sözlerine şöyle devam etti: “Bu yıl 4 bin 581 okulumuz bu sürece dahil olmuş. 25 bin 625 öğrencimizin 13 bin 814’ü kız, 11 bin 811’i erkek öğrencilerimiz. Bu süreçte bin 60 hocamız özveriyle, ellerinden geldiğince, sizlerle beraber oldular. Sürece katkı veren bölge koordinatörlerimize, hocalarımıza teşekkür ediyorum. 81 ilimizde başlayan süreçte 63 ilimiz ve 220 projemiz burada temsil edildi. 107 proje bugün bizden ödül alacak. Ödül alacak olan 94 okulumuz var, 27’si özel liselerimiz, 19’u bilim sanat merkezimiz ve 48’i de devlet liselerimiz. Kendilerini tebrik ediyorum.”
“Bundan Böyle Öğrencilerimizin Gönderdiği Projeleri TÜBİTAK Vasıtasıyla Sosyal Medyada Duyuracağız”
Kendisine bir öğrenciden gelen mesajı okuyan Prof. Dr. Mandal, bu yıldan başlayarak öğrencilerden gelen projelerin, sosyal medyada, TÜBİTAK aracılığıyla duyurulacağını bildirdi. Aidiyetin önemine değinen Prof. Dr. Mandal, 1989 yılında TÜBİTAK bursiyeri olarak yurtdışına gittiğini, TÜBİTAK’tan ödüller aldığını, şu anda da TÜBİTAK Başkanı olarak görev yaptığını belirterek, “İleride benim temsil görevimi sizler devralacaksınız. TÜBİTAK’a olan aidiyetinizi üst seviyeye taşımak için ekip olarak çalıştık ve ‘TÜBİTAK Aidiyet Kimliği Numarası’ süreci oluşturduk. TÜBİTAK ile olan bundan sonraki tüm ilişkilerinizde bir kimlik numarası üzerinden bize ulaşacaksınız. Bu süreci ilk kez burada başlatıyoruz.” diye konuştu. TÜBİTAK, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Gençlik ve Spor Bakanlığımız ve Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı ile birlikte yürütülen Deneyap Atölyelerinden de bahseden Prof. Dr. Mandal, öğrencilere şunları söyledi: “Gelecekte sizleri burada, projecilik yaklaşımınızla eğitmen olarak görmek istiyoruz. Bunun için sizleri bilgilendireceğiz. Sizlerle birlikte gelecek yıllarda bu proje yarışlarında yer alan arkadaşlarınızdan, gönüllülük esasıyla, gelecekteki yarışmalarda mentorluk yapmanızı isteyeceğiz.” TÜBİTAK Başkanımız, bölgelerinde birinci seçilip final yarışmasına gelen ve çalışmalarını paylaşan öğrencilere, öğrencilerin ailelerine ve rehber öğretmenlere teşekkür ederek, öğrencilere kariyerlerinde başarılar dileyerek konuşmasını sonlandırdı.
“Ülkemiz Bilim ve Teknolojide Son 15 Senede Dünyanın Dikkatini Çekecek Ölçüde Büyük Bir Altyapı Kurdu”
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bakan Yardımcımız Mehmet Fatih Kacır da ödül töreninde yaptığı konuşmasına sürece katılan tüm öğrencileri, ailelerini, öğretmenlerini tebrik ederek başladı. “Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, ilgili kurumlarımız, TÜBİTAK’ımız ve tüm paydaşlarımızla birlikte Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, bir teknoloji hamlesini hayata geçirmek üzere canla başla çalışıyoruz” diyen Kacır, “Milli Teknoloji Hamlesi dediğimizde, ülkemiz için stratejik değer taşıyan işlerin, ürünlerin, savunma sanayiinden sağlık teknolojilerine, enerji teknolojilerinden finans teknolojilerine kadar milli ve özgün olarak üretilmesini, ülkemizin küresel rekabette yüksek teknoloji üreten, katma değer üreten bir ülke olarak daha üst sıralara tırmanmasını, dünyanın 10 büyük ekonomisinden biri olmasını ve dünyada taşıdığı iddiayı küresel adalet sesini daha güçlü bir şekilde seslendirebilmesini ümit ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“Kurduğumuz Altyapıyı Dünyanın Dört Bir Yanından Gelecek Lider Araştırmacılarla Daha da Güçlendiriyoruz”
Milli Teknoloji Hamlesi yolculuğunda ülkemizin çok güçlü bir alt yapısının, çok güçlü bir kapasitesinin oluştuğunu dile getiren Kacır, ülkemizde 80’in üzerinde teknoparkımız, 5 binin üzerinde tekno park firmamız olduğunu; 30 binin üzerinde Ar-Ge projesinin teknoparklarda tamamlandığını, 8 binin üzerinde Ar-Ge projesinin hali hazırda devam ettiğini belirtti. Ülkemizde bin yüzden fazla Ar-Ge merkezimizin, 300’den fazla tasarım merkezimizin bulunduğunu kaydeden Kacır, şu bilgileri verdi: “2006 yılında 54 bin Ar-Ge personelimiz varken, bugün Türkiye’de 154 bin Ar-Ge personeli var. 2002 yılında ülkemizde yıllık toplam 300 patent başvurusu yapılıyorken, bugün 7 binin üzerinde patent başvurusu yapılıyor. Ülkemiz çok büyük bir kapasiteyi oluşturdu ve son 15 senede dünyanın dikkatini çekecek ölçüde büyük bir altyapıyı kurmuş oldu. Bu altyapıyı artık dünyanın dört bir yanından gelen lider araştırmacılarla daha da güçlendiriyoruz. Aralık ayında bir çağrıya çıktık ve uluslararası lider araştırmacıların, alanından dünyanın en iyi 100 üniversitesinde bulunan araştırmacıların, ülkemizin stratejik hedefleri doğrultusunda geliştirilen projelere katkı vermek üzere, ülkemize davet ettik. Dünyanın en iyi 100 üniversitesinden 240’ın üzerinde araştırmacı ülkemize gelmek üzere başvuruda bulundu. Bu, ülkemizin kurduğu güçlü altyapının artık dünya çapında dikkat çektiğini gösteriyor. Bu, on yıllardır kaybettiğimiz beyin göçünü artık geri kazanmaya başladığımızı gösteriyor.”
“Gençlerden Beklentimiz, Ülkemizdeki Altyapıyı, Heyecanı, Sahiplenmeyi Çok İyi Değerlendirmeleri”
Özellikle bu proje yarışmalarına katılan gençlerimizden beklentisini dile getiren Kacır, muazzam bir altyapımız olduğunu, büyük bir heyecan, büyük bir toplumsal sahiplenme, toplumsal dip dalga olduğunu belirterek, gençlerden, bütün bunları çok iyi değerlendirmelerini istedi. Kacır, “Sizler de bu ülke adına, ay yıldızlı bayrağımızı dünyada en üst seviyeye çıkarmak adına, geleceğin en iyi işlerine imza atacaksınız diye umuyoruz” dedi. En önemli hamlenin savunma sanayiinde gerçekleştirildiğini ifade eden Kacır, savunma sanayiinde kullandığımız ürünlerde yerlilik oranının yüzde 20’lerden yüzde 65’lerin üzerine çıktığını; milli insansız hava araçlarımızla, silahsız hava araçlarımızla, helikopterlerimizle, tanklarımızla tarih yazdığımızı ifade etti. Bu heyecanın çok erken yaşlarda gençlerimize kazandırılması gerektiğinin farkında olduklarını söyleyen Kacır, şöyle devam etti: “İşte TÜBİTAK bu doğrultuda çalışıyor. Bu projeler, bu araştırma yarışmaları, bu doğrultuda yapılan işlerden biri. Bunlara daha yenilerini de eklemek için hep birlikte gayret gösteriyoruz. Milli Eğitim Bakanlığımız, teknoloji tasarım atölyelerimizi bütün okullara yaygınlaştırmaya başladılar. Gençlik ve Spor Bakanlığımız, TÜBİTAK, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı işbirliğiyle Türkiye’nin dört bir yanına Edirne’den Hakkari’ye 81 ilde Deneyap Teknoloji Atölyeleri kurmaya başladık. 81 ilde 100 teknoloji atölyesini kuracak, orta okul ve lisenin başında özel yetenekli gençlerimizi tespit ederek, robotik, kodlama, nesnelerin interneti, yapay zeka, siber güvenlik, enerji teknolojileri ve benzeri alanlarda tümüyle, sizin bu proje yarışmalarında deneyimlediğiniz şekilde, yaparak öğrenme esaslı, bilimsel bilginin pratiğe dökülmesi esaslı ve takım çalışması esaslı bir modeli Türkiye çapında hayata geçirmiş olacağız. 5 yılda 50 bin özel yetenekli öğrencimizi mezun etmiş olacağız.”
Geçen yıl ilk kez düzenlenen Teknofest İstanbul Havacılık Uzay ve Festivalinin, ilk yılında dünyanın en büyük ikinci havacılık etkinliği olduğunu, festivalin 550 binin üzerinde kişi tarafından ziyaret edildiğini bildiren Kacır, Teknofest’in bu yıl yine Eylül ayında, Atatürk Havalimanında yapılacağını ifade ederek, gençleri Teknofest’e de katılmaya davet etti. Kacır, öğrencilere, “Milli Teknoloji Hamlesi yolculuğunda çok çalışmaya var mısınız” diye sorduktan sonra, öğrencileri, anne babalarını, öğretmenlerini tebrik ederek konuşmasını bitirdi.
Konuşmaların ardından dereceye giren öğrencilerin ödüllerinin verilmesi ve fotoğraf çekimi sonrasında tören sona erdi.
